patronat naukowy
Polskiego
Towarzystwa
Farmaceutycznego
poprzednie numery
wyszukiwanie artykułów





Copyright @ Pol J Cosmetol
 
ISSN 1731-0083
środa, 05.02.2025
PL EN
Strona główna |  Rada Redakcyjna |  Redakcja |  Prenumerata |  Info dla autorów |  Szkolnictwo |  Partnerzy
Pol J Cosmetol 2021, 24(4): 237-251pl,endodaj do koszyka

Estry kwasu askorbinowego - lipofilowość i przenikanie


Jacek Arct 1/, Ewa Starzyk 2/

1/ Fundacja dr Seidla w Warszawie
2/ Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego

Streszczenie
Wprowadzenie. Kwas askorbinowy (witamina C), jego fosforany i ich sole są używane w kosmetyce jako środki przeciwutleniające, przyspieszające syntezę kolagenu i rozjaśniające. Zastosowanie wolnej witaminy C jest ograniczone. Wiąże się to z małą biodostępnością tego związku przy stosowaniu zewnętrznym oraz jego ograniczoną trwałością.
Cel. Zbadano możliwość poprawy przenikania kwasu askorbinowego przez stratum corneum w warunkach modelowych poprzez jego lipofilizację. Zabiegu tego dokonano badając estry kwasu askorbinowego z kwasami tłuszczowymi o różnej lipofilowości.
Materiały i metody. Zastosowano dostępny w handlu kwas askorbinowy i syntezowane w warunkach laboratoryjnych jego estry acylowe. Lipofilowość pochodnych acylowych określono eksperymentalnie metodą shake-flask, oraz w oparciu o dostępne dane komputerowe. Szybkość przenikania zbadano eksperymentalnie na modelach stratum corneum metodą opisaną wcześniej. Równania matematyczne sporządzono na podstawie wyników eksperymentalnych.
Wyniki. Określono zależność pomiędzy lipofilowością wyznaczoną eksperymentalnie i w oparciu o dostępne dane komputerowe. Stwierdzono, że lipofilizacja zwiększa szybkość przenikania pochodnych kwasu askorbinowego przez model stratum corneum. Stwierdzono, że zależność szybkości przenikania od lipofilowości ma punkt przegięcia (charakter paraboliczny lub bilinearny). W oparciu o dane doświadczalne wyznaczono równania matematyczne.
Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują na celowość lipofilizacji i zwiększenia w ten sposób biodostępności dermalnej kwasu askorbinowego. Jednocześnie do pewnego stopnia kwestionują stosowane dotychczas metody liofilizacji. Wydaje się, że celowość stosowania konkretnych pochodnych lipofilowych kwasu askorbinowego powinna zostać ponownie przeanalizowana.

Słowa kluczowe: kwas askorbinowy, pochodne acylowe, lipofilowość, przenikanie