Ocena właściwości antyoksydacyjnych ekstraktów z rokitnika zwyczajnego (Hippophaë rhamnoides L.) i żurawiny błotnej (Vaccinium oxycoccos L.)Monika Michalak 1/, Ryszard Glinka 1/, Paweł Ramos 2/, Barbara Pilawa 2/ 1/ Społeczna Akademia Nauk w Łodzi 2/ Katedra i Zakład Biofizyki, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Streszczenie Wprowadzenie. Wolne rodniki są wysoce reaktywnymi cząstkami, które prowadzą do niekorzystnych zmian w ustroju, a także mają negatywny wpływ na kondycję i funkcjonowanie skóry. Wiedza na temat szkodliwości wolnych rodników skłania do poszukiwania składników wspomagających naturalne mechanizmy antyoksydacyjnej obrony organizmu. Ekstrakty roślinne są często wykorzystywane przez przemysł kosmetyczny, w związku z przypisywaną im zdolnością usuwania wolnych rodników. Zarówno rokitnik zwyczajny, jak i żurawina błotna są obiektem licznych badań, nie tylko z uwagi na cenny skład chemiczny, ale także ze względu na ich potencjał antyoksydacyjny oraz szerokie możliwości wykorzystania tych roślin w kosmetologii. Cel. Celem pracy było zbadanie i porównanie właściwości antyoksydacyjnych rokitnika zwyczajnego i żurawiny błotnej. Materiał i metody. W badaniach wykorzystano glikolowe ekstrakty z owoców rokitnika zwyczajnego (Hippophaë rhamnoides L.) oraz żurawiny błotnej (Vaccinium oxycoccos L.). Właściwości antyoksydacyjne ekstraktów roślinnych przetestowano metodą elektronowego rezonansu paramagnetycznego (EPR) z użyciem rodnika 1,1-difenylo-2-pikrylohydrazylu (DPPH). Wyniki. Badane ekstrakty roślinne cechują odmienne właściwości antyoksydacyjne. Większą aktywnością zmiatania rodnika DPPH odznacza się ekstrakt z rokitnika zwyczajnego. W badaniach nie zaobserwowano żadnej linii EPR nawet przy maksymalnym wzmocnieniu. Widmo EPR żurawiny błotnej posiada natomiast mniejsze, w stosunku do wzorca, amplitudy linii EPR, co świadczy o tym, iż działa ona antyoksydacyjnie lecz znacznie słabiej niż rokitnik zwyczajny. Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują na możliwość wykorzystania rokitnika zwyczajnego i żurawiny błotnej w kosmetologii jako składników o właściwościach antyoksydacyjnych. Udowodniono, że spektroskopia EPR jest skuteczną metodą pozwalającą określić potencjał antyoksydacyjny ekstraktów roślinnych. Słowa kluczowe: antyoksydanty, rokitnik zwyczajny, żurawina błotna, wolne rodniki, DPPH |