Kofeina - właściwości, metabolizm i zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznymWiktoria Duchnik, Joanna Zielonka-Brzezicka, Anna Nowak, Adam Klimowicz Katedra i Zakład Chemii Kosmetycznej i Farmaceutycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie Streszczenie Kawa, będąca jednym z naturalnych surowców stosowanych w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym, pochodzi z Etiopii, gdzie odkryto jej owoce. Zawarta w niej kofeina ma postać białego proszku o gorzkim smaku. Nie jest kumulowana w organizmie, ponieważ ulega szybkiej kaskadowej biotransformacji. Metabolizowana jest w wątrobie do paraksantyny, teobrominy i teofiliny. Jej spożycie osłabia aktywność komórek zapalnych, pobudza wydzielanie soku żołądkowego oraz prowadzi do rozkurczu mięśni gładkich. Kofeina może być również stosowana jako substancja wspomagająca leczenie nadwagi, gdyż jej połączenie z efedryną i leptyną inicjuje zmiany metabolizmu komórek tłuszczowych. Wspomaga również leczenie hipotonii ortostatycznej, niedociśnienia, a także zapaści naczyniowej i omdleń. Substancja ta coraz częściej pojawia się w preparatach kosmetycznych. Jedną z jej zalet jest skuteczne działanie antycellulitowe, tworzy również kompleks promieniochronny, przez co zwiększona podaż kofeiny zmniejsza ryzyko zachorowania na czerniaka i nieczerniakowe raki skóry. W związku z rosnącym zainteresowaniem dotyczącym wpływu kofeiny na skórę prowadzone są liczne badania jej przenikania przez skórę ludzką i zwierząt oraz błony sztuczne. Mają one za zadanie ocenić jaka postać preparatu, np. żel czy emulsja, może wpływać na lepszą penetrację substancji w głąb skóry. Badania nad właściwościami kofeiny mogą skutkować szerszym zastosowaniem jej jako cennego składnika czynnego preparatów kosmetycznych i farmaceutycznych. Słowa kluczowe: kofeina, metabolizm, kosmetyki, 1,3,7-trimetylo-ksantyna |