Propranolol - stary lek i nowe zastosowania w leczeniu naczyniakówMartyna Waliczek 1/, Damian Nowak 2/, Aleksandra Kulik 1/, Sylwia Duda 1/, Eva Korossy-Mruk 3/, Przemysław Nowak 3/ 1/ Zakład Toksykologii i Ochrony Zdrowia w Środowisku Pracy, Katedra Toksykologii i Uzależnień, Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach 2/ Katedra i Zakład Fizjologii, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach 3/ Zakład Farmakologii, Collegium Medicum, Uniwersytet Opolski Streszczenie Naczyniaki niemowlęce (IH) są najczęstszym guzami naczyniowym u najmłodszych dzieci i dotyczą około 5% do 10% populacji niemowląt. W przeciwieństwie do innych guzów, ich ewolucja obejmuje fazę szybkiego wzrostu, fazę stabilizacji, a następnie charakteryzuje się fazą powolnego, samoistnego zaniku. Najczęściej nie stanowią potencjalnego zagrożenia dla zdrowia niemowląt i nie wymagają terapii, ale w niektórych przypadkach (10-15%) konieczne jest niezwłocznie rozpoczęcie leczenia ogólnoustrojowego. Powyższe odnosi się do IH, które mogą powodować niewydolność krążenia lub niewydolność oddechową, stwarzać ryzyko zaburzeń czynnościowych niektórych narządów, np. ucisk gałki ocznej i niedowidzenie lub problemy z karmieniem oraz być przyczyną poważnych anatomicznych zniekształceń, zwłaszcza dotyczących twarzy i szyi. Dostępne leczenie, takie jak doustnie stosowane kortykosteroidy i chemioterapeutyki, nie zawsze daje zadowalające rezultaty i może być obciążone poważnymi działaniami niepożądanymi. Od momentu przypadkowego odkrycia dokonanego przez Leaute-Labreze w 2008 r., - propranolol, nieselektywny β-bloker - zaczął być stosować jako terapia alternatywna i natychmiast stał się lekiem pierwszego rzutu w terapii niemowlęcych naczyniaków. Warto dodać, że propranolol jest od dawna stosowany u dzieci ze wskazań kardiologicznych. Sugerowana dawka tego leku w leczeniu naczyniaków wynosi 2 do 3 mg/kg/dobę (doustnie). Propranolol stwarza pewne ryzyko bradykardii i niedociśnienia; może również zaostrzyć obturację dróg oddechowych i maskować objawy hipoglikemii, ale wcześniejsze obserwacje kliniczne dotyczące populacji dzieci wskazują, że jest dobrze tolerowany, a działania niepożądane występują rzadko. Słowa kluczowe: propranolol, beta-blokery, niemowlęce naczyniaki, leczenie |