Parametry reologiczne a dostępność farmaceutyczna chlorowodorku i siarczanu morfiny z maści przeznaczonych na rany i odleżynyGrażyna Samczewska Katedra Farmacji Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Streszczenie Wstęp. Odkrycie receptorów opioidowych w tkankach obwodowych zapoczątkowało miejscowe stosowanie morfiny na bolesne głębokie rany, np. na nowotworowe owrzodzenia skóry i odleżyny. W takich schorzeniach ważne jest nie tylko działanie przeciwbólowe leku, ale również działanie odkażające i ułatwiające gojenie się ran. Wykazuje je m.in. balsam peruwiański (Balsamum peruvianum). Cel pracy. Badaniom poddano maści o charakterze emulsji w/o, wykonane na bazie euceryny. Maści zawierały w swoim składzie chlorowodorek lub siarczan morfiny i balsam peruwiański. Metodą spektrofotometryczną zbadano dostępność farmaceutyczną soli morfiny z wytworzonych preparatów. Zmierzono także parametry reologiczne maści oraz aktywność jonów wodorowych (pH). Materiały i metodyka. Na bazie euceryny sporządzono maści z balsamem peruwiańskim oraz łącznie z balsamem i chlorowodorkiem lub siarczanem morfiny. Metodą potencjometryczną zmierzono pH wytworzonych maści. Metodą ekstensometryczną zbadano rozsmarowywalność preparatów. Parametry lepkościowe wyznaczono przy użyciu reometru cyfrowego typu stożek-płytka. Badanie dostępności farmaceutycznej chlorowodorku morfiny (MCl) i siarczanu morfiny (MS) przeprowadzono metodą spektrofotometryczną. Wyniki. Maści z balsamem peruwiańskim oraz z balsamem i chlorowodorkiem (MCl) lub siarczanem (MS) morfiny nie są kompatybilne z pH skóry (pH<4). Rozsmarowywalność maści z balsamem peruwiańskim i solą morfiny jest niższa niż rozsmarowywalność podłoża i maści zawierających tylko balsam peruwiański. Balsam peruwiański przyczynił się do wzrostu lepkości maści, natomiast wodne roztwory soli morfiny do jej obniżenia. Wszystkie badane maści należą do preparatów plastycznolepkich i posiadają granicę płynięcia. Dostępność farmaceutyczna soli morfiny była najwyższa przy 5% zawartości balsamu peruwiańskiego. Wnioski. Duży wpływ na dostępność farmaceutyczną soli morfiny z badanych maści ma zawartość procentowa balsamu peruwiańskiego. Słowa kluczowe: morfina, balsam peruwiański, maści, dostępność farmaceutyczna, parametry reologiczne |