Porównanie efektywności bakteriobójczego działania olejków eterycznych na szczepy wzorcowe bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnychMarcelina Jureczko, Aleksandra Ziembińska-Buczyńska Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Politechnika Śląska w Gliwicach Streszczenie Wprowadzenie. Nagminnie stosowane antybiotyki powoli tracą swoje biobójcze działanie na bakterie chorobotwórcze. W związku z tym poszukuje się alternatywnych substancji o charakterze bakteriobójczym. Niektóre olejki eteryczne mogą odegrać w tej kwestii ważną rolę, jako substancje o szerokich właściwościach biobójczych. Cel. Porównanie wpływu bakteriobójczego wybranych olejków eterycznych na wzorcowe szczepy bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Materiały i metody. W doświadczeniu użyto 15 różnych olejków eterycznych: anyżowego, cytrynowego, drzewa herbacianego, eukaliptusowego, jałowcowego, jodłowego, lawendowego, limetkowego, mandarynkowego, mięty pieprzowej, pomarańczowego, rozmarynowego, sosnowego, szałwii muszkatołowej oraz tymiankowego i testowano ich właściwości bakteriobójcze wobec dwóch, różniących się budową, szczepów bakterii wzorcowych: Escherichia coli (szczep PCM 2209), należącej do grupy bakterii Gram-ujemnych, oraz Bacillus subtilis (szczep PCM 486), będącej bakterią Gram-dodatnią. Badania efektywności wpływu bakteriobójczego prowadzono metodą dyfuzyjno-krążkową. Wyniki. W projekcie wykazano, iż olejki eteryczne charakteryzują się wyższą skutecznością wobec przedstawiciela bakterii Gram-dodatnich. Olejki anyżowy, lawendowy, mięty pieprzowej, szałwii muszkatołowej oraz tymiankowy wykazały działanie wobec obu szczepów. Olejki drzewa herbacianego, jałowcowy, limetkowy, pomarańczowy i rozmarynowy zadziałały bakteriobójczo wobec Bacillus subtilis, a olejek cytrynowy i jodłowy wobec szczepu Escherichia coli. Tylko olejki eukaliptusowy, mandarynkowy i sosnowy nie wykazały żadnej aktywności przeciwdrobnoustrojowej. Wnioski. 1. Olejki eteryczne mogą być brane pod uwagę podczas poszukiwań alternatywnych środków bakteriobójczych. 2. Bakterie Gram-dodatnie są bardziej wrażliwe na wpływ substancji z otoczenia, niż Gram-ujemne. 3. Sprawdzenie składu chemicznego olejku eterycznego pozwala w pewnym stopniu przewidzieć jego skuteczność bakteriobójczą, gdyż jego działanie jest silnie powiązane ze składem. Słowa kluczowe: bakteriobójczość, metoda dyfuzyjno-krążkowa, olejki eteryczne |