Biotechnologiczna produkcja kwasu hialuronowegoPatrycja Maligłówka, Katarzyna Duda-Grychtoł, Sylwia Klasik-Ciszewska Silesian Medical College in Katowice Streszczenie Kwas hialuronowy (HA) to substancja, obecna prawie we wszystkich tkankach ciała ludzkiego. Pod względem struktury chemicznej, kwas ten zaliczany jest do glikozaminoglikanów, będących polisacharydami. Disacharyd kwasu hialuronowego zbudowany jest z kwasu D-glukuronowego oraz N-acetyloglukozaminy połączonych naprzemiennie wiązaniem glikozydowym β-(1-4) oraz β-(1-3). Związek ten został odkryty w 1934 roku przez Karla Meyera i Johna Palmera, którzy wyizolowali go z ciała szklistego oka bydlęcego. Wykazano, że kwas hialuronowy pełni wiele istotnych funkcji. Jedną z ważniejszych jest zdolność wiązania wody. Właściwości nawilżające tej substancji nadają skórze elastyczność, sprężystość oraz wpływają na prawidłową keratynizację. Warto dodać, że HA jest związkiem o identycznej strukturze u wszystkich organizmów żywych. Jest pozbawiony właściwości immunogennych, co sprawia, że można pozyskiwać go z różnych źródeł, a następnie bezpiecznie użytkować. Dzięki swoim właściwościom oraz wysokiej biozgodności, kwas hialuronowy znalazł szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach. Wykorzystywany jest w medycynie leczniczej, estetycznej, kosmetyce, farmacji oraz inżynierii tkankowej. Obecnie kwas hialuronowy można pozyskiwać poprzez ekstrahowanie go z tkanek zwierzęcych lub też za pomocą procesów biotechnologicznych, wykorzystując do tego celu m.in. szczepy bakterii Streptococcus. Metoda oparta na fermentacji bakteryjnej zaliczana jest do najbardziej bezpiecznych i wydajnych. W biotechnologicznej produkcji kwasu hialuronowego na skalę przemysłową istotny jest sposób i warunki hodowli szczepów bakteryjnych, co niewątpliwie decyduje o uzyskaniu wysokiej jakości kwasu hialuronowego. Słowa kluczowe: kwas hialuronowy, Streptococcus equi, otrzymywanie kwasu hialuronowego na drodze fermentacji, Bacillus subtilis, Lactococcus lactis, Escherichia coli |