Mydła alkaliczne. cz. I. Wpływ składu recepturowego na właściwości fizykochemiczne determinujące kierunek aplikacjiMarian M. Zgoda 1/, Aleksandra Janik 1/, Katarzyna Bujnicka 1/, Sławomira Nowak 2/, Zbigniew Marczyński 3/ 1/ Wyższa Szkoła Kosmetyki i Nauk o Zdrowiu w Łodzi 2/ Katedra i Zakład Farmakognozji Uniwersytet Medyczny w Łodzi 3/ Zakład Farmacji Aptecznej Katedra Farmacji Stosowanej Uniwersytet Medyczny w Łodzi Streszczenie Wprowadzenie. W recepturze wysokogatunkowych mydeł populacyjnych znajdują się oprócz soli sodowych wyższych kwasów tłuszczowych, które stanowią bazę związków powierzchniowo czynnych również substancje pomocnicze, które decydują o ich profilu aplikacyjnym (higienicznym). Obecność olejków eterycznych, witamin i prowitamin, a także trójglicerydów, chlorku sodu, soli sodowych EDTA, a przede wszystkim wody wpływa na efektywny czas użytkowania. Decyduje również o mechanizmie oddziaływania na hydrofilo-lipofilową równowagę na powierzchni skóry. Cel. Przeprowadzenie badań fizykochemicznych w normie farmakopealnej wodnych roztworów wysokogatunkowych mydeł populacyjnych, a także oznaczenie zgodnie z Polską Normą zawartości wody i kinetyki utraty lotnych składowych z morfologicznej struktury produktów rynkowych umożliwi wiarygodne oszacowanie ich jakości i profilu higienicznego. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły wybrane wysokogatunkowe mydła populacyjne firmy "Labell", "Luksja" i "Palmolive Naturals". Metodą suszarkową zalecaną przez Polską Normę z kinetycznym pomiarem grawimetrycznym oszacowano zawartość wody i szybkość utraty lotnych składowych. Metodą potencjometryczną przy użyciu selektywnych elektrod zmierzono aktywność jonu wodorowego - w roztworze i na zmydlonej powierzchni mydła. Zmierzono również w roztworze wodnym przewodnictwo elektryczne mydeł. Wyniki. Oznaczona selektywnymi elektrodami aktywność jonu wodorowego - wodnych roztworów mydeł i na zmydlonej powierzchni wskazują na ich wysoce alkaliczny charakter ≤9,55. W morfologicznej strukturze wysokogatunkowych mydeł populacyjnych oznaczona zawartość wody wynosi 5,92-16,13%. Wysoką zawartością wody charakteryzują się bazy mydlane 22,77-23,90%. Szybkość utraty lotnych składowych opisano równaniami kinetycznymi 0 rzędu i wyznaczono dla morfologicznych struktur mydeł stałą szybkości procesu. Zmierzone liczbowe wartości przewodnictwa elektrycznego wskazują na wysoką ruchliwość elektroforetyczną jonu sodowego. Wnioski. Wysokogatunkowe mydła populacyjne - niezależnie od profilu aplikacyjnego charakteryzują się alkalicznymi wartościami, a oznaczona ilość wody w produkcie decyduje o efektywnym czasie użytkowania i dawkowania środków leczniczych, witamin, olejków eterycznych i unikalnych trójglicerydów. Słowa kluczowe: mydła, zawartość wody, utrata lotnych składowych, pH(aH+) roztworów mydeł, przewodnictwo elektryczne |