patronat naukowy
Polskiego
Towarzystwa
Farmaceutycznego
poprzednie numery
wyszukiwanie artykułów





Copyright @ Pol J Cosmetol
 
ISSN 1731-0083
wtorek, 22.10.2024
PL EN
Strona główna |  Rada Redakcyjna |  Redakcja |  Prenumerata |  Info dla autorów |  Szkolnictwo |  Partnerzy
Pol J Cosmetol 2019, 22(2): 154-160pldodaj do koszyka

Badanie wiedzy społeczeństwa na temat czerniaka - czy możemy zmniejszyć liczbę zachorowań?


Magda Pawlicka, Agata Filip

Zakład Genetyki Nowotworów z Pracownią Cytogenetyczną Katedry Genetyki Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Streszczenie
Wstęp. Czerniak to nowotwór złośliwy wywodzący się z melanocytów, najczęściej dotyczący skóry. W ciągu ostatnich lat zachorowalność na ten nowotwór wzrosła trzykrotnie. Czerniak jest najczęstszą przyczyną zgonów w odniesieniu do czterech najpowszechniejszych nowotworów skóry (rak podstawnokomórkowy, rogowacenie słoneczne, rak kolczystokomórkowy, czerniak), pomimo że występuje on najrzadziej. Jest on bardzo niebezpiecznym nowotworem, który szybko rozprzestrzenia się poprzez naczynia limfatyczne i krwionośne, tworząc przerzuty. Jednym z głównych czynników rozwoju czerniaka jest narażenie na naturalne oraz sztuczne promieniowanie UV. Innymi bardzo ważnymi czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania na ten nowotwór są predyspozycje genetyczne oraz duża liczba znamion melanocytowych. Wczesne wykrycie czerniaka wiąże się z korzystniejszym rokowaniem i większymi szansami na wyleczenie. W związku z tym, uświadomienie ludziom czynników ryzyka oraz pierwszych objawów, które powinny budzić niepokój może w znaczny sposób przyczynić się do wdrożenia działań profilaktycznych oraz zwiększenia postępów w walce z nowotworem.
Cel. Celem pracy była ocena wiedzy społeczeństwa na temat czerniaka, jego objawów, czynników ryzyka oraz podstawowych działań profilaktycznych z nimi związanych.
Materiał i metody. Grupę badanych stanowiły 103 osoby w przedziale wiekowym 20-35 lat, zamieszkujące teren południowo-wschodniej Polski. Badania zostały przeprowadzone za pomocą sondażu diagnostycznego.
Wyniki. Grupa badanych wykazała się wysokim poziomem wiedzy dotyczącej podstawowych informacji o czerniaku. Ankietowani wykazali braki w znajomości czynników predysponujących, metod rozpoznawania, leczenia oraz wczesnej profilaktyki czerniaka.
Wnioski. Wiedza społeczeństwa zamieszkującego tereny południowo-wschodniej Polski w grupie wiekowej 20-35 lat na temat czerniaka jest niewystarczająca. W związku z tym obniżenie zapadalności na czerniaka w Polsce wymaga stworzenia programu naprawczego.

Słowa kluczowe: czerniak, profilaktyka, promieniowanie UV, ochrona przeciwsłoneczna