Wybrane parametry fizykochemiczne a właściwości aplikacyjne rynkowych preparatów do płukania jamy ustnej z fluorkiem soduJustyna Kołodziejska, Aneta Berner-Strzelczyk Zakład Technologii Postaci Leku, Katedra Farmacji Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Streszczenie Wstęp. Fluorkowe płyny do płukania jamy ustnej są środkami pomocniczymi wykorzystywanymi w profilaktyce próchnicy. Celem niniejszej pracy było zbadanie parametrów fizykochemicznych rynkowych płynów do płukania jamy ustnej zawierających fluorek sodu oraz interpretacja uzyskanych rezultatów badań w aspekcie właściwości użytkowych, pielęgnacyjnych i leczniczych badanej grupy produktów. Materiał i metody. Badaniom poddano 12 rynkowych płynów do płukania jamy ustnej. Przy użyciu reometru cyfrowego typu stożek-płytka zbadano ich parametry lepkościowe. Metodą piknometryczną dokonano oceny gęstości, a pomiary napięcia powierzchniowego przeprowadzono metodą stalagmometryczną. Do wyznaczenia pH badanych preparatów posłużyła metoda potencjometryczna. Wyniki i ich omówienie. Największą lepkością charakteryzuje się płyn Colgate Plax Herbal (4,41 mPa*s przy szybkości ścinania 1575 1/s). Wysokie wartości lepkości wyznaczono także dla preparatu Colgate Plax Cool Mint (3,80 mPa*s) oraz dla płynów Oral B Advantage (3,19 mPa*s) i Pearl Drops (3,07 mPa*s). Najwyższą gęstość w grupie badanych preparatów posiada płyn do płukania jamy ustnej Kin przeznaczony również do rozcieńczania (1,032 g/ml). Wartości napięcia powierzchniowego płynów do płukania jamy ustnej mieszczą się w granicach: 32,04-44,10 mN/m. Wartości pH badanych preparatów mieszczą się w granicach 5,59-7,16. Najbardziej zasadowe pH oddalone od wartości 5,5 posiadają płyny do płukania jamy ustnej: Aquafresh Original (7,16) i Colgate Plax Cool Mint (7,06). Wnioski. Wysoka lepkość decyduje o dłuższym czasie kontaktu z miejscem podania, co zwiększa dostępność farmaceutyczną zawartych w preparacie środków leczniczych. W grupie badanych produktów najwyższą lepkością charakteryzuje się płyn Colgate Plax Herbal zawierający składniki o działaniu antypróchniczym i przeciwzapalnym. Gęstość badanych płynów do płukania jamy ustnej nie różni się zasadniczo i mieści się w granicach 0,975-1,032 g/ml. Wartości napięcia powierzchniowego nie odbiegają od granic uznawanych za fizjologiczne. Wartości pH badanych preparatów są wyższe od krytycznej wartości, poniżej której dochodzi do demineralizacji szkliwa (5,5). Słowa kluczowe: płyny do płukania jamy ustnej, fluorek sodu, lepkość, gęstość, napięcie powierzchniowe, pH |